Phân biệt 3 khái niệm Theory, Concept, Principle
- Theory = “Tại sao”
- Concept = “Nó là gì”
- Principle = “Nó hoạt động như thế nào”
Cụ thể hơn là...
Principle – Nguyên lý / Nguyên tắc
- Bản chất: Quy tắc, định hướng thực hành.
- Mục đích: Hướng dẫn hành động.
- Ví dụ:
- Trong thiết kế: "Nguyên lý tương phản giúp tăng khả năng đọc chữ"
- Trong đạo đức: "Không gây hại cho người khác"
- Trong thiết kế UI: "Tính nhất quán tạo cảm giác chuyên nghiệp và dễ sử dụng"
Concept – Khái niệm
- Bản chất: Ý tưởng trừu tượng, định nghĩa.
- Mục đích: Mô tả, tổ chức tư duy
- Ví dụ:
- “Trải nghiệm người dùng” (UX) là một khái niệm trong thiết kế số.
- “Tự do”, “văn hóa”, “sáng tạo” đều là khái niệm trong xã hội học hoặc nghệ thuật.
- “Tối giản” (minimalism) là một khái niệm trong thiết
Theory – Học thuyết / Lý thuyết
- Bản chất: Hệ thống giải thích, lập luận.
- Mục đích: Giải thích và dự đoán hiện tượng.
- Ví dụ:
- Lý thuyết Gestalt giải thích cách con người nhận thức hình ảnh.
- Lý thuyết màu sắc giải thích sự tương tác và tác động tâm lý của màu.
- Thuyết xung đột (Conflict Theory) phân tích xã hội dựa trên sự đấu tranh quyền lực.